Theo quy định tại Điều 60 Luật Giao thông đường bộ năm 2008, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe đang điều khiển.
Việc điều khiển phương tiện khi không có bằng lái xe là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Xử phạt hành chính
Căn cứ khoản 1 Điều 21 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, Giấy phép lái xe không phù hợp với loại xe đang điều khiển, Giấy phép lái xe hết hạn sử dụng hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp (đối với người nước ngoài) sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Căn cứ khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
- Làm chết người;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% trở lên.
Ngoài ra, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
- Làm chết 02 người trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% trở lên.
Lưu ý
- Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ không có bằng lái xe sẽ bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
- Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ không có bằng lái xe mà gây tai nạn giao thông thì còn bị áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.
Vì vậy, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ cần chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật về điều kiện tham gia giao thông, đặc biệt là quy định về giấy phép lái xe.
