Lưu ý khi sử dụng steroid – 5+ điều cần biết

Steroid được nhiều người biết đến như một chất hỗ trợ tăng cơ, tăng sức mạnh trong thể hình hoặc điều trị bệnh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng steroid không đúng cách có thể để lại hậu quả khôn lường. Trong bài viết này, Socolive sẽ giúp bạn hiểu rõ Steroid là gì, có nên sử dụng không, và những điều đặc biệt cần lưu ý để đảm bảo an toàn sức khỏe khi dùng loại chất này.

Steroid là gì?

Steroid là một nhóm hợp chất hóa học có cấu trúc tương tự hormone tự nhiên trong cơ thể, đặc biệt là testosterone – hormone nam giới. Trong y học, steroid được chia thành hai loại chính:

• Corticosteroid: Sử dụng trong điều trị viêm, dị ứng, hen suyễn, viêm khớp…
• Anabolic steroid (steroid đồng hóa): Thường được dùng để thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp, tăng sức mạnh, phổ biến trong thể thao và thể hình.

Steroid đồng hóa hoạt động bằng cách bắt chước testosterone, giúp tăng tốc độ tổng hợp protein, phát triển cơ bắp nhanh chóng và hỗ trợ phục hồi sau khi tập luyện cường độ cao. Đây là lý do nhiều gymer, vận động viên chuyên nghiệp hoặc nghiệp dư tìm đến steroid như một “vũ khí” tăng thành tích.

Tuy nhiên, steroid không phải “thần dược” và có thể gây ra nhiều hệ lụy nếu không sử dụng đúng cách.

Có nên sử dụng steroid không?

Việc có nên dùng steroid hay không phụ thuộc vào mục đích sử dụng, tình trạng sức khỏe và hiểu biết của người dùng. Theo Socolive, có 2 góc nhìn cần cân nhắc:

Trong y học

Steroid là một công cụ đắc lực trong điều trị y tế khi được kê toa và giám sát bởi bác sĩ. Đối với các bệnh viêm mãn tính, bệnh tự miễn hoặc chấn thương nặng, steroid có thể mang lại hiệu quả nhanh chóng và cứu sống người bệnh.

Tuy nhiên, ngay cả trong lĩnh vực y học, steroid cũng thường chỉ được kê trong thời gian ngắn và phải được giảm liều dần để hạn chế tác dụng phụ.

Trong thể hình và thể thao

Sử dụng steroid để tăng cơ, tăng sức mạnh trong thể thao là một vấn đề gây tranh cãi. Nhiều tổ chức thể thao quốc tế đã cấm tuyệt đối anabolic steroid vì lý do đạo đức và sức khỏe.

Ngoài ra, nếu sử dụng mà không có kiến thức hoặc không theo hướng dẫn y tế, steroid có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho gan, tim mạch, sinh lý và tâm thần.

=> Lời khuyên từ Socolive: Nếu bạn không có sự theo dõi từ chuyên gia y tế hoặc bác sĩ, tuyệt đối không nên tự ý sử dụng steroid để tăng cơ hoặc cải thiện thể lực.

5+ lưu ý khi sử dụng steroid

Nếu bạn vẫn quyết định sử dụng steroid, hãy tham khảo kỹ các lưu ý dưới đây để bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu rủi ro tối đa:

Chỉ sử dụng khi có sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia

Steroid không phải thực phẩm bổ sung thông thường. Việc dùng steroid mà không được tư vấn y tế có thể gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm. Socolive khuyến cáo người dùng cần được kiểm tra sức khỏe tổng quát và tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định liều lượng.

Không lạm dụng và kéo dài thời gian sử dụng

Dùng steroid trong thời gian dài sẽ dẫn đến suy giảm chức năng tự nhiên của cơ thể, đặc biệt là hệ nội tiết. Các cơ quan như gan, tim, thận phải hoạt động quá tải để xử lý steroid, dễ dẫn tới suy chức năng.

Cần có thời gian nghỉ (chu kỳ sử dụng)

Dùng steroid theo chu kỳ (cycle) là cách nhiều người áp dụng để giảm tác động xấu. Ví dụ: dùng trong 6-8 tuần, sau đó nghỉ 4-6 tuần. Tuy nhiên, ngay cả việc lập chu kỳ cũng cần được hướng dẫn bởi chuyên gia.

Bổ sung PCT (Post Cycle Therapy)

Sau mỗi chu kỳ steroid, cơ thể cần thời gian hồi phục và cân bằng nội tiết tố. Lúc này, PCT là cần thiết để kích thích cơ thể sản sinh testosterone tự nhiên, ngăn ngừa suy sinh dục và ổn định tinh thần.

Theo dõi sức khỏe định kỳ

Người dùng steroid cần làm xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi chức năng gan, thận, tim mạch và nồng độ hormone. Bất kỳ chỉ số nào bất thường cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng.

Tác dụng phụ của steroid bạn nên biết

Dù được sử dụng đúng cách, steroid vẫn tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến mà Socolive muốn bạn lưu ý:

Tác dụng phụ về thể chất

• Rối loạn gan: Tăng men gan, viêm gan hoặc suy gan, đặc biệt khi dùng steroid dạng uống.
• Tăng huyết áp và rối loạn tim mạch: Steroid gây giữ nước, tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL).
• Rối loạn sinh lý: Giảm sản xuất testosterone tự nhiên, teo tinh hoàn, rối loạn cương dương.
• Mụn trứng cá, rụng tóc: Sự thay đổi nội tiết làm da tăng tiết dầu, gây mụn và hói đầu ở nam giới.
• Phì đại tuyến tiền liệt: Nguy cơ cao với nam trung niên.
• Gãy xương: Do mất cân bằng giữa phát triển cơ và xương.

Tác dụng phụ về tâm lý

• Kích động, trầm cảm: Dùng steroid lâu ngày có thể khiến tâm trạng thất thường, nóng nảy hoặc trầm cảm nặng.
• Hội chứng “roid rage”: Cơn giận dữ mất kiểm soát, thường gặp ở người dùng steroid liều cao kéo dài.
• Rối loạn lo âu, mất ngủ: Hormone mất cân bằng khiến hệ thần kinh rơi vào trạng thái căng thẳng liên tục.

Ảnh hưởng lâu dài

• Phụ thuộc steroid: Nhiều người không thể ngừng sử dụng do lo sợ mất cơ bắp hoặc hiệu suất.
• Suy giảm khả năng sinh sản: Có thể dẫn tới vô sinh nếu không được can thiệp y tế kịp thời.
• Tăng nguy cơ ung thư gan, tim mạch, đột quỵ: Sử dụng không kiểm soát trong thời gian dài.

Kết luận

Steroid không xấu nếu được sử dụng đúng mục đích và có sự giám sát y tế chặt chẽ. Tuy nhiên, với những người dùng steroid vì mục đích thể hình hoặc tăng hiệu suất thể thao mà thiếu hiểu biết, rủi ro là rất lớn.

Socolive trực tiếp bóng đá khuyến cáo: Hãy cân nhắc thật kỹ trước khi dùng steroid. Đừng để lợi ích ngắn hạn đánh đổi bằng sức khỏe lâu dài. Hãy ưu tiên chế độ ăn uống khoa học, luyện tập bền vững và lắng nghe cơ thể bạn trước tiên.