Quy chuẩn mới bỏ khái niệm vượt phải, tài xế còn bị xử phạt?

Vượt phải chỉ xác định là lỗi khi diễn ra trên đường có một làn xe cơ giới mỗi chiều

Anh Phạm Văn Nam (ở Hoàng Mai, Hà Nội) gửi câu hỏi đến Báo Giao thông thắc mắc, vừa qua trên đường về quê, anh đi trên phần đường xe chạy có nhiều làn đường mỗi chiều, nhưng vẫn bị phạt lỗi vượt phải.

“Tôi đi sau một chiếc xe khác và cùng ở làn bên trái. Vì xe tôi chạy với vận tốc nhanh, trong khi xe trước khá chậm nên tôi xi nhan xin vượt bên trái nhưng xe đi trước cố tình không nhường đường cho vượt. Khi đó tôi đành phải xi nhan vượt phải. Vậy tôi có vi phạm lỗi vượt phải hay chỉ là chuyển làn đường?”, anh Nam băn khoăn.

Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với Báo Giao thông, ông Vũ Ngọc Lăng, Vụ trưởng Vụ ATGT (Tổng cục Đường bộ VN) cho biết, theo Luật Giao thông đường bộ năm 2008, khi vượt, tất cả các xe đều bắt buộc phải vượt về bên trái, trừ các trường hợp sau đây được phép vượt bên phải: Khi xe phía trước có tín hiệu rẽ trái hoặc đang rẽ trái; khi xe điện đang chạy giữa đường; khi xe chuyên dùng đang làm việc trên đường mà không thể vượt bên trái được.

Trước đây, Quy chuẩn 41:2016 phân định rõ việc này, cụ thể như sau: “Vượt phải là tình huống giao thông trong đó một phương tiện vượt phương tiện khác về phía bên phải của phương tiện bị vượt trên cùng một chiều đường tại các đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều. Các phương tiện không được phép vượt phải nhau trừ một số trường hợp được quy định trong Luật Giao thông đường bộ.

“Nghĩa là hành vi vượt phải chỉ được xác định là lỗi khi diễn ra trên đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều, còn đối với đường cao tốc hay đường quốc lộ có hai làn xe trở lên mỗi chiều thì hành vi vượt này không được coi là vi phạm lỗi vượt phải, ông Lăng nói.

Quy chuẩn mới bãi bỏ khái niệm vượt phải khiến nhiều tài xế lo lắng

Cũng theo ông Lăng, cuối năm 2019, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019 tiếp tục được ban hành, sửa đổi quy chuẩn năm 2016 và chính thức có hiệu lực từ 1/7 tới. Quy chuẩn mới bãi bỏ khái niệm vượt phải khiến nhiều tài xế lo lắng. Mặc dù Quy chuẩn mới không quy định rõ thế nào là vượt phải như trước, nhưng đã làm rõ hơn về hành vi vượt phải hay là một hành vi tham gia giao thông bình thường trên đường có nhiều làn xe cùng chiều.

Cụ thể: Xe chạy nhanh hơn nhau là trên đường có từ hai làn xe cơ giới mỗi chiều trở lên (được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường), người điều khiển phương tiện phải cho xe đi trong một làn đường. Khi lưu thông, phương tiện trên các làn khác nhau có thể chạy nhanh hơn nhau miễn là tuân thủ quy định về tốc độ và loại phương tiện sử dụng làn đường và khi chuyển làn phải tuân thủ theo quy tắc giao thông đường bộ.

Hơn nữa, theo ông Lăng, Nghị định 100/2019 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt cũng xác định rõ việc xử phạt hành vi này rất rõ ràng.

Cụ thể, điểm d khoản 5 Điều 5 Nghị định này quy định: Phạt tiền từ 3-5 triệu đồng đối với người điều khiển xe vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt (đối với loại phương tiện đang điều khiển); không có báo hiệu trước khi vượt; vượt bên phải xe khác trong trường hợp không được phép, trừ trường hợp tại đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường mà xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.

Quy định trên không xử phạt hành vi vượt xe trong trường hợp đáp ứng các điều kiện sau: Đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều; Các làn đường được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường; Xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.

Điều này có nghĩa là trong trường hợp trên, anh Nam không bị xử phạt lỗi vượt phải nếu tuân thủ các quy định về an toàn mà Luật Giao thông đường bộ quy định như: tốc độ, đèn báo chuyển làn…

“Quy chuẩn 41/2019 mặc dù đã không quy định thế nào là vượt phải nhưng việc xử phạt không bị nhập nhèm vì Nghị định 100 đã quy định rõ”, ông Lăng cho biết.